វែបសៃត៍ Wikileaks ដែលមានជំនាញខាងចុះផ្សាយឯកសារសម្ងាត់ កំពុងបន្តចុះផ្សាយឯកសារសម្ងាត់ទាក់ទងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ចុងក្រោយ គឺឯកសារសម្ងាត់ចំនួន ២៥ម៉ឺនឯកសារ ដែលជាកំណត់ហេតុសម្ងាត់ កត់ត្រាអំពីកិច្ចសន្ទនារវាងមន្រ្តីការទូតអាមេរិក និងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលនៃបណ្តាប្រទេសជាសម្ព័ន្ធមិត្ត។ នៅក្នុងកំណត់ហេតុសម្ងាត់នោះ Wikileaks ក៏បានប្រាប់ឲ្យដឹងអំពីទំនាក់ទំនងពិតប្រាកដរវាងចិន និងកូរ៉េខាងជើង ពិសេស អំពីជំហររបស់ទីក្រុងប៉េកំាងចំពោះទីក្រុងព្យុងយ៉ាង។
ឯកសារសម្ងាត់របស់អាមេរិកចុះផ្សាយដោយវែបសៃត៍ Wikileaks បានបង្ហាញពីជំហរពិតប្រាកដរបស់ចិនចំពោះកូរ៉េខាងជើង។ តាមពិតទៅ ប្រទេសចិនបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចដើម្បីទទួលយកការបង្រួបបង្រួមកូរ៉េទំាងពីរ។ យោងតាមឯកសារសម្ងាត់អាមេរិកដដែល ទីក្រុងប៉េកំាងថែមទំាងសម្តែងការទើសទាល់ចិត្ត និងការធុញទ្រាន់នឹងសំណុំរឿងនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង។ ទីក្រុងប៉េកំាងបានបញ្ជាក់ពីទង្វើជ្រុលហួសហេតុនៃរបបកុម្មុយនិស្តក្រុងព្យុងយ៉ាង ដែលបានបាញ់សាកល្បងគ្រាប់មីស្ស៊ីលនុយក្លេអ៊ែរលើកទី២របស់ខ្លួន។ ទំាងនេះ ជាពាក្យសំដីដែលឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចំានៅក្នុងប្រទេស Kazakhstan បាននិយាយប្រាប់មន្រ្តីការទូតអាមេរិកកាលពីឆ្នំា ២០០៩ នាពេលទទួលទានអាហាររួមគ្នា។
មន្រ្តីការទូតចិនរូបនោះដដែលក៏បាននិយាយប្រាប់មន្ត្រីការទូតអាមេរិកផងដែរថា មន្រ្តីចិនបានសម្តែងការមិនសប្បាយចិត្តរបស់ខ្លួននៅចំពោះមុខមន្រ្តីកូរ៉េខាងជើង ដោយបានជម្រុញឲ្យកូរ៉េខាងជើងត្រឡប់ទៅកាន់តុចរចាស្តីពីសំណុំរឿងនុយក្លេអ៊ែរ។
នៅមានកំណត់ហេតុដាច់ដោយឡែកមួយទៀតដែលវែបសៃត៍ Wikileaks បានចុះផ្សាយ គឺកំណត់ហេតុរបស់លោកអនុរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកូរ៉េខាងត្បូង Chun Yung-Woo។ លោក Woo ដែលបានថ្លែងថា ប្រទេសចិនមិនសូវមានឥទ្ធិពលទៅលើកូរ៉េខាងជើង ដូចដែលគ្រប់គ្នាបានគិតនោះទេ។ ស្របតាមឯកសារសម្ងាត់អាមេរិកដដែល លោក Woo បានគិតថា ថ្នាក់ដឹកនំាចិនលែងចាត់ទុកកូរ៉េខាងជើងថា ជាសម្ព័ន្ធមិត្តម្នាក់មានប្រយោជន៍ ឬមួយក៏គួរឲ្យទុកចិត្ត ទុកថ្លើមទៀតឡើយ។
មន្រ្តីការទូតកូរ៉េខាងត្បូងរូបនោះដដែលបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា ឥឡូវនេះ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចកូរ៉េខាងជើងបានដួលរលំបាត់ហើយ ចំណែកឯស្ថានភាពនយោបាយវិញ ក៏នឹងត្រូវរលាយនៅ ២ ឬ ៣ឆ្នំា ក្រោយពីមរណភាពរបស់ប្រមុខដឹកនំា Kim Jong-il។ គឺនៅពេលនោះ សូម្បីតែប្រទេសចិនក៏គ្មានលទ្ធភាពនឹងទប់ទល់បានដែរ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់លោក Woo។
ចិនលេងស្នៀតពីរ ជាមួយកូរ៉េខាងជើង ?
ឯកសារសម្ងាត់របស់អាមេរិកដែលវែបសៃត៍ Wikileaks បានយកមកចុះផ្សាយពេលនេះ ពិតជាបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែត អំពីជំហរពិតប្រាកដរបស់ចិនចំពោះកូរ៉េខាងជើង។ គឺជាជំហរមួយដែលផ្ទុយពីការគិតរបស់អ្នកដទៃ ពិសេស បណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដែលតែងតែនិយាយថា ចិនជាសម្ព័ន្ធមិត្តចាក់ទឹកមិនលិចរបស់កូរ៉េខាងជើង។
គេអាចនិយាយថា ចិនកំពុងក្បត់កូរ៉េខាងជើងក៏ថាបាន ព្រោះថា អ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងឯកសារសម្ងាត់អាមេរិក និងដែលត្រូវបានវែបសៃត៍ Wikileaks យកមកចុះផ្សាយពេលនេះ សុទ្ធសឹងជាសំដីចេញពីបបូរមាត់របស់មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ចិនដែលបាននិយាយដោយត្រង់ៗ ស្ងាត់ៗ និងដោយមិនលាក់លៀមនៅចំពោះមុខមន្រ្តីការទូតអាមេរិក។
តែសំណួរដែលគេគួរចោទសួរត្រលប់វិញនោះ គឺថា តើអ្វីដែលមន្រ្តីការទូតចិននិយាយប្រាប់មន្រ្តីការទូតអាមេរិកនោះ វាជាការពិត ឬទេ ?
កន្លងមកយើងសង្កេតឃើញថា ចិនតែងតែចេញមុខការពារកូរ៉េខាងជើងនៅក្នុងសំណុំរឿងនុយក្លេអ៊ែរ។ ក្នុងនាមជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ម្នាក់នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ចិនតែងតែប្រើសិទ្ធិវ៉េតូរបស់ខ្លួនប្រឆំាងនឹងទ័ណ្ឌកម្មអន្តរជាតិចំពោះសំណុំរឿងនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង។ ចំពោះទីក្រុងប៉េកំាង កូរ៉េខាងជើងមិនមែនជាកន្លែងមួយដែលចិនទទួលបានប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចច្រើនជាងគេនោះឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ គឺកូរ៉េខាងជើងទេ ដែលទទួលបានការជួយជ្រោមជ្រែងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីចិន។ អ៊ីចឹងឃើញថា មានមូលហេតុចំនួន ៣ ដែលចិនបន្តជួយការពារកូរ៉េខាងជើងរហូតមកទល់ពេលនេះ ទីមួយ៖ គឺមូលហេតុប្រវត្តិសាស្រ្តនៃទំនាក់ទំនងរបបកុម្មុយនិស្តដូចគ្នា ទីពីរ មកពីចិនដែលមានព្រំដែនជាប់ជាមួយកូរ៉េខាងជើងយល់ដឹងថា បើរបបព្យុងយ៉ាងរលំដោយហេតុតែវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ឬក៏អស្ថិរភាពនយោបាយនោះ នឹងច្បាស់ជាមានពលរដ្ឋកូរ៉េខាងជើងរាប់លាននាក់នំាគ្នារត់ភៀសខ្លួនចូលទៅក្នុងទឹកដីចិន និងទីបីទៀត បើសិនជាកូរ៉េទំាងពីររួបរួមគ្នាវិញនោះ ចិននឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងមហាអំណាចកូរ៉េតែមួយដែលស្ថិតជាប់ចង្កេះខ្លួន។
ចិនឈឺក្បាលនឹងរឿងដែលបង្កឡើងដោយកូរ៉េខាងជើង
គឺបញ្ហានុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង ដែលបានធ្វើឲ្យចិនក្រពុលមុខយ៉ាងខ្លំាង ពិសេស តំាងពីកូរ៉េខាងជើងបានផ្តើមបាញ់សាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួនចំនួន ២លើកកន្លងមក លើកទីមួយក្នុងឆ្នាំ២០០៦ និងលើកទីពីរក្នុងឆ្នំា ២០០៩។ បន្ទាប់មកក្នុងខែមេសា ឆ្នំា ២០០៩ នោះដដែល កូរ៉េខាងជើងថែមទំាងបានសម្រេចដើរចេញពីតុចរចា ៦ភាគីស្តីពីបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរដ៏ចម្រូងចម្រាសរបស់ខ្លួនទៀតផង។ កិច្ចចរចា៦ភាគី រួមមាន សហរដ្ឋអាមេរិក ចិន រុស្ស៊ី ជប៉ុន និង កូរ៉េទាំងពីរ ជើង ត្បូង។
បន្ទាប់មកទៀត និងអ្វីដែលធ្វើឲ្យទីក្រុងប៉េកំាងឈឺក្បាលខ្លំាងជាងគេនោះ គឺ
ព្រឹត្តិការណ៍បាញ់ពន្លិចនាវាចម្បាំងមួយគ្រឿងរបស់កូរ៉េខាងត្បូង នៅថ្ងៃទី២៦មីនា ឆ្នំា ២០១០ និងការដែលទាហានកូរ៉េខាងជើងបានបាញ់ផ្លោងគ្រាប់កំាភ្លើងធំទៅលើកោះយ៉ុនព្យុងរបស់កូរ៉េខាងត្បូងកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី២៣ វិច្ឆិកា ឆ្នំា ២០១០។
គឺបញ្ហាដែលបង្កឡើងដោយកូរ៉េខាងជើងមិនចេះឈប់ឈរកន្លងមក ដែលបានធ្វើឲ្យចិនក្រពុលមុខកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ។ ចិនដែលកន្លងមកបានដើរតួនាទីជាមិត្តរបស់កូរ៉េខាងជើងផង និងត្រូវដើរតួនាទីជាអាជ្ញាកណ្តាលផងនោះ ហាក់ដូចជាបានភ្ញាក់ខ្លួនថា ក្នុងនាមជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចទី២ក្នុងលោក ខ្លួនក៏មានចំណែកចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាពិភពលោកដែលជាក្តីកង្វល់រួមរបស់មនុស្សគ្រប់រូបដែរ។ ចិនបានយល់ឃើញថា ខ្លួនមិនអាចបន្តអង្គុយចំាតែការពារកំហុសខុសឆ្គងរបស់កូរ៉េខាងជើងនោះទេ។ សម្រាប់ក្រុងប៉េកំាង ជោគវាសនាអនាគតរបស់កូរ៉េខាងជើងនឹងទៅជាយ៉ាងណានោះ វាអាស្រ័យនឹងព្រហ្មលិខិតជាអ្នកកំណត់ទៅចុះ។
By rfi...
No comments:
Post a Comment